Palazzo Strozzi
Het Palazzo Strozzi is een van de meest indrukwekkende palazzi van Florence. Je kunt er letterlijk niet omheen en het lukt je nooit om het palazzo in zijn geheel op de foto te krijgen. De blokken steen die voor de bouw van het palazzo zijn gebruikt, zijn zo massief dat je je niet kunt voorstellen hoe ze ooit op hun plek zijn gemanoeuvreerd.
Filippo Strozzi
De opdracht voor de bouw van het palazzo kwam van Filippo Strozzi, die de naam van zijn familie graag vereeuwigd zag in een bouwwerk dat zich kon meten met de onderkomens van de Medici-familie. Hij wilde echter niet dat Lorenzo il Magnifico roet in het eten zou gooien door de bouw van zijn nieuwe palazzo te verbieden en verkondigde daarom aan iedereen die het horen wilde dat zijn huis zo klein en oncomfortabel was. Zo zou niemand raar opkijken als hij een architect in de arm zou nemen, dacht Filippo.
Hij had echter buiten het instinct van Lorenzo il Magnifico gerekend. Toen deze hoorde dat Filippo een architect had ingeschakeld, wilde hij direct de gedetailleerde tekeningen zien. Tot grote opluchting van Filippo Strozzi was Lorenzo enthousiast over het onderwerp. Hij vond het alleen jammer dat er op de begane grond winkels waren voorzien. Filippo Strozzi had dit bedacht om iets van de torenhoge kosten die de bouw met zich meebracht terug te kunnen verdienen.
Strozzi was zo dom nog niet, want dankzij dit spelletje, waarbij hij iedereen deed voorkomen alsof hij niet genoeg geld had om de bouw te financieren, kreeg hij van alle kanten een bijdrage toegestopt. Zelfs Lorenzo il Magnifico, die graag op de hoogte bleef van de vorderingen, tastte diep in zijn buidel toen Strozzi erop zinspeelde dat de bouw wel eens niet door kan gaan vanwege een gebrek aan financiële middelen.
De eerste steen
Op 6 augustus 1489, een datum die volgens een van de Florentijnse astrologen gunstig was voor de start van de bouw, werd de eerste steen gelegd – maar niet voordat er een munt met daarop een lelie, het symbool van de stad Florence, en een bos rode rozen in de fundering waren geworpen. Filippo Strozzi wist wel hoe hij het geluk een handje moest helpen…
Bijna een jaar later, op 11 juni 1490, werden de eerste massieve steenblokken geplaatst. Erg snel ging dat niet: elke dag konden er slechts acht van deze blokken op hun plek worden getakeld. Filippo Strozzi, die in mei 1491 plotseling overleed, heeft zijn palazzo dan ook nooit voltooid gezien; toen hij stierf, was men pas tot aan de ramen van de benedenverdieping gekomen.
Maar Filippo was niet voor één gat te vangen: in zijn testament had hij bepaald dat zijn drie zoons pas in aanmerking kwamen voor hun erfdeel als ze het palazzo hadden weten te voltooien. Er zat voor hen dus niks anders op dan gehoor te geven aan de wens van hun vader. In 1502 werd de kroonlijst grotendeels voltooid (er ontbreken twee stukken omdat een van de zonen geen geld meer had); een jaar later was dan eindelijk de binnenplaats klaar. De werkzaamheden duurden echter nog ver tot in de jaren dertig voort.
Lantaarns
De lantaarns die op de hoeken van het Palazzo Strozzi hangen zijn van de hand van de smid Niccolò Grosso, die door Lorenzo il Magnifico ook wel Il Caparra werd genoemd, omdat hij altijd een voorschot (caparra) op zijn werk eiste. Hij werd door Filippo Strozzi gespot op het plein voor de plek waar nu het Palazzo Strozzi staat en dat toen nog het Piazza delle Cipolle, het Plein van de Uien, heette. Grosso stond daar tot Filippo’s grote verbazing uien te verkopen. Uit medelijden vroeg hij hem de smeedijzeren versieringen voor zijn nieuwe paleis te maken, waaronder vier grote lantaarns.
Caparra inde zijn voorschot en ging aan het werk – maar hij kon de omstandigheden waaronder hij de opdracht had gekregen maar niet uit zijn hoofd zetten. Hij modelleerde de lantaarns dan ook naar de producten die hij op het plein had staan verkopen: hij gaf ze lange uitsteeksels, die het loof van de uien moesten voorstellen. Zo kon het niemand ooit ontgaan wat er zich voor de deur van het palazzo had afgespeeld…
Naast de uienlantaarns maakte Caparra nog meer moois voor de buitenzijde van het Palazzo Strozzi, waaronder grote ijzeren ringen waar de rijke inwoners van de stad hun paarden aan konden vastketenen als ze een bezoek brachten aan het palazzo, en fakkelstandaards in allerlei soorten en maten. Maar geen enkele versiering kent zo’n bijzondere achtergrond als de uienlampen!